Verandermanagement gaat over het aanpassen van de structuur en/of de werkwijze van een onderneming. Denk bijvoorbeeld aan veranderingen in de strategie of een bepaalde manier van werken. Daarbij spelen technologische ontwikkelingen, zoals kunstmatige intelligentie, een steeds grotere rol.

Het doel van verandermanagement is om de overgang van de status quo naar een toekomstige situatie zo soepel mogelijk te laten verlopen. Naast technische aspecten zijn hierbij zaken als bijscholing, het omgaan met onzekerheid, overwinnen van weerstand en het leren zien van (nieuwe) kansen van belang.

Als zzp’er bent u uw eigen verandermanager en dat betekent dat u helemaal zelf verantwoordelijk bent voor het doorvoeren van noodzakelijke aanpassingen. Ondernemers krijgen over het algemeen geen opdrachten van bovenaf opgelegd, dus het is cruciaal dat u zelf op de hoogte blijft van alles wat voor uw zaak van belang kan zijn en hier op tijd actie op onderneemt.

AI biedt kansen maar roept ook onzekerheid op. Zijn we straks nog wel nodig? Bij werkzaamheden die door kunstmatige intelligentie kunnen worden overgenomen, heerst de angst dat dit leidt tot verlies van inkomen. De arbeidsmarkt verandert op dit moment al in rap tempo en de verwachting is dat bepaalde beroepen en taken de komende jaren deels en misschien zelfs geheel geautomatiseerd zullen worden.

Denk bijvoorbeeld aan functies met veel repetitieve taken, zoals boekhouding en administratie. Maar ook voor het bieden van klantenservice, het opstellen van eenvoudige teksten en zelfs het geven van juridisch advies vormt kunstmatige intelligentie steeds vaker een geduchte concurrent. 

Enkele voorbeelden van AI-toepassingen die nu al van invloed zijn:

• Chatbots: voor het beantwoorden van klantvragen.
• AI-analysetools: deze verwerken data en genereren inzichten.
• AI-copytools: hiermee kan eenvoudige content worden gecreëerd.

Toch betekent een toekomst met AI niet automatisch verlies van mogelijkheden om een inkomen te genereren. Het is logischer om aan te nemen dat het tot verandering van (de inhoud van) functies zal leiden. Kunstmatige intelligentie zorgt namelijk (ook) voor nieuwe rollen, zoals prompt engineers, AI-trainers, ethische AI-consultants en strategische adviseurs. Zonder deze nieuwe beroepsgroepen zou kunstmatige intelligentie nooit optimaal kunnen worden ingezet.

Het is dus slim om als ondernemer de ontwikkelingen op dit gebied goed in de gaten te houden en na te denken over mogelijke kansen. Want het handig inzetten van AI kan zorgen voor een efficiëntere dagindeling, nieuwe ideeën en een betere marktpositionering dan de concurrentie.

Hoe werkt verandermanagement concreet? Het begint allemaal met bewustwording. Daarna kan een stappenplan worden gemaakt voor het implementeren van veranderingen in de onderneming. Hieronder geven we vijf tips om als zzp'er praktisch aan de slag te gaan met verandermanagement. 

Kijk kritisch naar wat u aanbiedt - Welke producten of diensten biedt u aan die mogelijk door AI kunnen worden overgenomen? Zijn ze onderscheidend genoeg? Biedt u iets extra's, iets creatiefs? Iets eigens?

Onderzoek hoe AI u kan ondersteunen - Zie kunstmatige intelligentie niet direct als bedreiging, maar onderzoek hoe het u kan helpen. Laat bijvoorbeeld een AI-tool de simpele taken overnemen en gebruik deze tijd om uw expertise verder te verdiepen.

Experimenteer op kleine schaal - Introduceer veranderingen een voor een. Probeer bijvoorbeeld eerst een tool uit om de administratie te vereenvoudigen. Werkt dit goed? Kijk dan wat u daarna kunt verbeteren.

Leer van andere ondernemers - Wissel ervaringen uit met andere zzp'ers. Bezoek bijvoorbeeld een netwerkevenement, volg een workshop of start een topic op een relevant online platform. 

Plan momenten van reflectie - Reserveer op gezette tijden een moment om even stil te staan bij hoe het gaat. Wat werkt goed en waarom? Wat kan beter? Is dit haalbaar en op welke termijn?

Gelukkig hoeft u het wiel niet zelf opnieuw uit te vinden. Voor het plannen, uitoeren en evalueren van veranderingen kunt u gebruikmaken van diverse handige tools. Enkele aanraders voor verandermanagement voor zzp’ers:

• Trello / Asana / ClickUp: voor overzichtelijke projectplanning en taakbeheer.
• Notion: een veelzijdige tool voor kennisdeling, documentatie en workflows.
  
• Miro: voor visuele brainstorms en strategieontwikkeling.
  
• ChatGPT / Jasper / Grammarly: voor ondersteuning bij het schrijven en redigeren van teksten.
• Zapier / Make: voor het automatiseren van repetitieve handelingen tussen verschillende softwareplatforms.

Wilt u nog meer ideeën voor handige tools? Lees Musthave apps voor startende zzp'ers.

Veranderen is niets anders dan in ontwikkeling blijven. Door voortdurend te investeren in uzelf en uw onderneming, vergroot u niet alleen kennis en vaardigheden maar ook uw flexibiliteit en zelfvertrouwen. Wilt u ook aan de slag met verandermanagement? Er zijn allerlei laagdrempelige (online) opleidingen en trainingen om als ondernemer in beweging te komen en te blijven. Enkele voorbeelden:

• Een cursus verandermanagement gericht op bijvoorbeeld strategie of communicatie.
• Workshops over AI, waardoor u als ondernemer meer inzicht krijgt in hoe u kunstmatige intelligentie praktisch kunt toepassen in uw bedrijf.
• Soft skill-trainingen zoals omgaan met verandering, leren ombuigen van weerstand en effectief communiceren.
• Online leerplatformen als Coursera, Springest, Competence Factory of Udemy.

In ontwikkeling blijven is geen optie, maar een voorwaarde voor toekomstbestendig ondernemen.

Kunstmatige intelligentie verandert het speelveld van ondernemers. Maar in plaats van bang te zijn voor wat straks niet meer nodig is, kunt u beter kijken naar nieuwe kansen. Door bewust bezig te zijn met verandermanagement, gaat u gestructureerd en veerkrachtig om met nieuwe situaties en
tools. En door te blijven leren en actief te vernieuwen, zorgt u ervoor dat uw onderneming gezond en onderscheidend blijft in een snel veranderende wereld.