Toegankelijkheidsfuncties op Android-telefoons
Veel bekende mobiele telefoons draaien op een Android-besturingssysteem. Denk hierbij aan smartphones van o.a. Samsung, Huawai, LG, Sony en OnePlus. Android is de tegenhanger van bijvoorbeeld het iOS-besturingssysteem waar Apple's iPhones over beschikken.
Mobiele telefoons worden steeds toegankelijker voor mensen met een beperking. Dit artikel brengt verschillende visuele en auditieve hulpfuncties in kaart die jou kunnen helpen bij het optimaliseren van je mobiele telefoongebruik.
Beschikbare toegankelijkheidsfuncties op Android-telefoons
Een schermlezer gebruiken
Kun je je scherm niet (goed) zien? Dan kan TalkBack je misschien helpen. Deze functie beschrijft namelijk jouw acties en stelt je hardop op de hoogte van waarschuwingen en meldingen. Je kunt ervoor kiezen om door alle opties van je telefoon te lopen door met je vinger naar rechts en links te vegen. Er wordt hierbij hardop voorgelezen bij welke optie je bent. Door dubbel te klikken selecteer je de optie die je nodig hebt. Na het instellen van TalkBack kun je de functie aan- of uitzetten door op beide volumetoetsen te drukken, door tegen de Google Assistent “Zet TalkBack aan” of “Zet TalkBack uit” te zeggen of via de apparaatinstellingen. Download de app ‘Android Toegankelijkheidstools’ om hiervan gebruik te maken.
Je telefoon heeft een ingebouwd virtueel brailletoetsenbord, dat beschikt over zes virtuele knoppen. Door samenstellingen van deze virtuele knoppen te maken ontstaan er cijfers en letters. Hierdoor kun je makkelijk typen zonder dat je je scherm hoeft te zien. Je telefoon leest op wat je typt. Bij het eerste gebruik van het toetsenbord krijg je een tutorial die je uitlegt waar de virtuele knoppen zich bevinden.
Kun je iets niet (goed) lezen? Met deze functie kun je de tekst selecteren en 'm vervolgens door je telefoon laten uitspreken. Dit kun je makkelijk instellen via de toegankelijkheidsinstellingen van je telefoon. Lukt dit niet? Gebruik dan de app 'Android Toegankelijkheidstools'.
De weergave wijzigen
Met deze functie kun je makkelijk de grootte van items op je scherm aanpassen wanneer deze te klein zijn om goed te kunnen zien. Op deze manier vergroot je de items op het scherm blijvend. Je kunt de groottes veranderen via de toegankelijkheidsinstellingen van je telefoon.
Deze functie beschikt over een vergrootglas waarmee je tijdelijk een item op je scherm kunt vergroten. Hierbij vergroot je de items dus niet blijvend.
Pas via de instellingen van je telefoon het contrast of de kleuren op je scherm aan. Je hebt verschillende opties:
- Tekst met hoog contrast: Door het toevoegen van contrast wordt tekst op je scherm makkelijker leesbaar. De tekstkleur wordt namelijk gecorrigeerd naar zwart of wit
- Donker thema: hierbij wordt de gebruikersinterface van je telefoon donkergekleurd. Kleuren die getoond worden in bijvoorbeeld media worden hiermee niet aangepast
- Kleurinversie: in tegenstelling tot de functie ‘Donker thema’, is deze functie van toepassing op alles op je telefoon, inclusief media. Kleuren worden met deze functie omgedraaid. Zo wordt zwarte tekst op een wit scherm omgezet naar witte tekst op een zwart scherm
- Kleurcorrectie: door deze functie in te schakelen kan je telefoon compenseren voor kleurenblindheid. Je kunt kiezen uit verschillende modussen: deuteranomalie, protanomalie en tritanomalie
Interactie-opties
Deze optie geeft je informatie over je omgeving. Hiervoor maakt je telefoon gebruik van de ingebouwde camera en sensoren. De telefoon herkent hiermee objecten en tekst en laat je weten wat hij ziet. Als je dit wilt gebruiken, installeer je eerst de Lookout app via de appstore. Er zijn verschillende standen: Tekststand, Stand Verkennen, Stand Voedingslabels, Documenten-stand en Valutastand.
Met deze optie kun je je telefoon handsfree bedienen door middel van je stem. De Voice Access app kun je downloaden via de appstore.
Met deze functie kun je een of meer schakelaars aansluiten op je telefoon. Handig wanneer je het lastig vindt om met je vingers te tikken op het scherm. De functie scant items op je scherm, waarbij ze één voor één worden gemarkeerd tot je met de schakelaar een item selecteert. Je kunt hiervoor een externe schakelaar of extern toetsenbord gebruiken maar ook de knoppen op je telefoon.
De app Action Blocks maakt het makkelijker om routine-acties uit te voeren door middel van aanpasbare knoppen op je scherm. Je kunt één knop aanmaken voor dingen die jij vaak doet op je telefoon, zoals het bellen van iemand of het maken van een foto.
Sommige berichten op je telefoon zijn maar tijdelijk zichtbaar. Wanneer je de duur hiervan wilt verlengen, kun je deze functie inschakelen. Dit doe je via de instellingen van je telefoon.
Een brailleleesregel gebruiken
Je kunt hiermee een vernieuwbare brailleleesregel via bluetooth verbinden met je telefoon. Zo kun je goed je telefoon bedienen wanneer je je scherm niet kunt zien. BrailleBack wordt gecombineerd met de eerder genoemde TalkBack, waardoor wordt opgelezen wat jij typt.
Audio en tekst op het scherm
Wanneer je niet goed kunt horen, is het handig ondertiteling aan te zetten. Films kijken doe je zo dus 'n stuk makkelijker. Dit gaat over voorgeprogrammeerde ondertiteling. Stel de functie in via de toegankelijkheidsinstellingen van je telefoon.
Met deze functie kun je live ondertiteling krijgen voor alles op je telefoon, zelfs telefoongesprekken, videogesprekken, audioberichten en eigen opnamen. Deze ondertiteling hoeft dus niet voorgeprogrammeerd te zijn. Je stelt live ondertiteling in via “instellingen → geluid → live ondertiteling”.
Je kunt Live transcriptie gebruiken om spraak en geluid op te nemen en als tekst op het scherm te bekijken. Met geluidsmeldingen weet je wat er in huis gebeurt, bijvoorbeeld als een rookmelder afgaat of de deurbel gaat.
Gebruik een geluidsversterker met een bedrade of bluetooth-hoofdtelefoon om de geluiden in je omgeving of op je telefoon te filteren en te versterken.
Koppel je gehoorapparaat aan je telefoon om geluiden beter te kunnen horen. Dit doe je via “instellingen → verbonden apparaten → nieuw apparaat koppelen”.
Met deze functie kun je door middel van tekst communiceren tijdens een telefoongesprek. Typ wat je in het gesprek wilt zeggen en jouw telefoon leest het voor je voor. Via de instellingen van je telefoon schakel je de functie in.
Zo stel je toegankelijkheidsfuncties in op je telefoon
Via een app
Android beschikt over een eigen toegankelijkheidsapp die te downloaden is op veel Android-apparaten: Android Toegankelijkheidstools. Via deze tool kun je makkelijk verschillende toegankelijkheidsapps inzien waar Android over beschikt. Met deze apps kun je je mobiele telefoon gebruiken via spraakbediening of een schakelaar. De tool beschikt over de volgende functies:
- Toegankelijkheidsmenu: dit grote menu zorgt ervoor dat je via jouw scherm verschillende functies kunt regelen, zoals het maken van een screenshot, het vergrendelen van jouw scherm en het regelen van het volume en de helderheid. Normaal gesproken gebruik je hiervoor de knoppen aan de zijkant van de telefoon
- Selecteer om uitgesproken te worden
- Toegang via schakelaar
- TalkBack-schermlezer
Via instellingen
Ook via de instellingen van je telefoon kun je verschillende toegankelijkheidsfuncties instellen. Open hiervoor de app ‘Instellingen’ en ga naar ‘Toegankelijkheid’. De functies zullen dan tevoorschijn komen. Sommigen zijn via een andere instelling te activeren. Wanneer dit het geval is, is dit toegelicht bij de bovenstaande beschikbare toegankelijkheidsfuncties.